W opisach opon, jakie przeczytać możemy na stronach internetowych sklepów motoryzacyjnych możemy przeczytać, że „minimalizują ryzyko wystąpienia niebezpiecznego zjawiska aquaplaningu”. Czym jest więc ten tajemniczy aquaplaning, dlaczego jest niebezpieczny i jak go unikać?
O zjawisku aquaplaningu (zwanego też akwaplanacją) mówimy wtedy, gdy między powierzchnią opony a podłożem, po którym porusza się samochód, powstaje utrzymująca się warstwa wody. Jeśli bieżnik nie może wtedy efektywnie odprowadzić nadmiaru wody, dochodzi do drastycznej utraty przyczepności, samochód zaczyna płynąć, a kierowca traci nad nim kontrolę.
Kiedy zostanie zakłócona przyczepność?
Przyczepność jest niewątpliwie jednym z najważniejszych parametrów mających wpływ na panowanie kierowcy nad prowadzonym pojazdem. Jedynie stały kontakt opony z nawierzchnią może zapewnić nam utrzymanie tego parametru na właściwym poziomie.
Do zakłócenia przyczepności dochodzi w chwili, gdy cienka warstwa wody między opona a podłożem uniemożliwia oponie kontakt z występującymi na nawierzchni mikronierównościami, które są w tym momencie zalane wodą. Gdy warstwa wody jest grubsza o tych nierówności, przez co są one całkowicie zalane, opona może zupełnie stracić przyczepność, przez co ryzyko wystąpienia poślizgu wzrasta nawet 3-krotnie. To wszystko oznacza, że niebezpieczeństwo wystąpienia aquaplaningu wzrasta wraz z grubością warstwy wody na drodze, a także prędkością, z jaką samochód się porusza.
Mówiąc bardziej obrazowo: podczas jazdy po mokrej nawierzchni, na której znajduje się warstwa wody, opona pcha taflę wody przed sobą. Tafla wody ma określone ciśnienie, które rośnie w chwili zderzenia jej z bieżnikiem opony. W momencie gdy nacisk opony stanie się równy z ciśnieniem wody, opona zamiast dalej ją pchać, zaczyna się na niej unosić. Powstaje tak zwana ?poduszka wodna?. Opona traci kontakt z nawierzchnią, a więc przyczepność, i zachodzi zjawisko aquaplaningu.
Jak rozpoznać aquaplaning?
Jest kilka symptomów, które pozwalają rozpoznać zjawisko aquaplaningu. Jednym z nich jest odczucie, że samochód płynie po drodze i nie reaguje na nasze ruchy kierownicą. Kolejnym jest zwiększenie głośności toczenia się opon oraz obrotów silnika. W samochodach wyposażonych w system ESP (ang. Electronic Stability Program – elektroniczny program stabilizacji, w którego skład wchodzą systemy takie jak kontrola trakcji, kontrola poślizgu itp.), powinna zaświecić się kontrolka alarmowa.
Jak zareagować?
Gdy rozpoznamy wystąpienie zjawiska aquaplaningu, powinniśmy przede wszystkim zachować spokój i zimną krew. Nie wykonujmy gwałtownych ruchów kierownicą, nie przyspieszajmy, ani nie hamujmy, gdyż nie mamy wtedy kontroli nad samochodem. Pozwólmy, aby auto samoczynnie straciło swoją prędkość, a przyczepnośc powróciła.
Czynniki mogące powodować wystąpienie aquaplaningu
Na ryzyko wystąpienia aquaplaningu wpływ mogą mieć trzy grupy czynników. Są to między innymi:
- Czynniki związane z oponami:
o niskie ciśnienie powietrza w oponach,
o cechy produktowe opony (rzeźba bieżnika, kształt odcisku),
o zły stan techniczny opon (starty bieżnik, zły stan gumy wynikający z wieku opon),
- Czynniki związane z ruchem:
o prędkość jazdy,
o stopień zużycia elementów zawieszenia,
- Czynniki zewnętrzne:
o głębokość tafli wody na jezdni,
o stan nawierzchni (koleiny, duże zużycie),
o rodzaj nawierzchni (mikrochropowatość i makrochropowatości).
Czynniki zapobiegające poślizgom na wodzie
Wśród dostępnych w sprzedaży opon znajdziemy modele i rodzaje opon mniej lub bardziej podatne na wystąpienie aquaplaningu. Istotne znaczenie ma tu rzeźba bieżnika i kształt śladu opony.
Ogólnie przyjmuje się, że najbardziej odporne na aquaplaning są opony o bieżniku kierunkowym, czyli te, których rzeźba bieżnika układa się w kształt litery V oraz opony o bieżniku asymetrycznym. Najsłabiej wypadają natomiast opony o klasycznym symetrycznym bieżniku. Jednak największe znaczenie właściwy kształt i wielkość rowków odprowadzających wodę oraz lameli, a także ich liczba dobrze dopasowana do szerokości opony.
Niezwykle ważnym czynnikiem, pomagającym zredukować ryzyko wystąpienia aquaplaningu jest właściwe ciśnienie powietrza w oponach. Warto wiedzieć, że w przypadku opony o właściwym ciśnieniu około 2 barów teoretyczna granica wystąpienia aquaplaningu ma miejsce przy prędkości 70km/h i tafli wody o głębokości 5-7 mm, natomiast w przypadku ciśnienia niższego, np. wynoszącego 1 bar, wartość prędkości maleje do 50km/h.
Opony, które minimalizują ryzyko wystąpienia niebezpiecznego zjawiska aquaplaningu http://www.feuvert.pl/e-sklep/opony.html#season=Letnie
